Tỉnh Hòa Bình Ban hành Đề án bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa dân tộc Mường và nền "Văn hóa Hòa Bình" giai đoạn 2023

Thông tin chung

Trong quý IV năm 2023, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Bùi Văn Khánh đã ký Quyết định số 2742/QĐ-UBND về việc ban hành Đề án bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa dân tộc Mường và nền "Văn hóa Hòa Bình" giai đoạn 2023 – 2030. Đây là một Đề án quan trọng, là cơ sở để Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch nói riêng và cả hệ thống chính trị tỉnh Hòa Bình nói chung thực hiện công tác bảo tồn văn hóa trong giai đoạn tới.

$D:\Ảnh Chuyên môn VH,TT & DL\Ảnh Chuyên môn Công tác Du Lịch\Bình Thanh\bangiangmo_638067975560856525.jpg$

Công tác bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa dân tộc Mường là nhiệm vụ

quan trọng, cần thiết của tỉnh, là sự nghiệp của toàn dân

Đề án được xây dựng trên quan điểm xác định di sản văn hóa là tài sản cần tăng cường công tác quản lý, bảo vệ và khai thác trở thành những sản phẩm phục vụ phát triển du lịch và kinh tế - xã hội của tỉnh và các địa phương. Công tác bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa dân tộc Mường và nền “Văn hóa Hòa Bình” là nhiệm vụ quan trọng, cần thiết của tỉnh, là sự nghiệp của toàn dân dưới sự lãnh đạo của cấp ủy đảng, quản lý của chính quyền, Nhân dân là chủ thể thực hiện. Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa dân tộc Mường phải gắn với ngăn chặn, xoá bỏ các hủ tục lạc hậu; đồng thời, phát triển văn hóa, xây dựng con người mới, nếp sống mới, góp phần tạo nên những giá trị văn hóa đặc sắc của đồng bào dân tộc Mường ở Hòa Bình. Giá trị văn hóa đặc sắc của dân tộc Mường và nền “Văn hóa Hòa Bình” phải trở thành nguồn lực cho phát triển kinh tế, xã hội, nhất là phát triển du lịch. Lấy bảo tồn, phát huy bản sắc truyền thống tốt đẹp của dân tộc Mường và các di tích, di chỉ khảo cổ, hiện vật của nền Văn hóa Hòa Bình làm điều kiện cốt lõi để xây dựng môi trường du lịch bền vững, tạo ra các sản phẩm du lịch độc đáo, hấp dẫn, nhằm nâng cao chất lượng và khả năng cạnh tranh cho du lịch Hòa Bình.

$D:\Ảnh Chuyên môn VH,TT & DL\Mo Mường\IMG_1776.jpg$

Di sản văn hóa Mo Mường được tổ chức UNESCO ghi danh vào danh sách di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp là mục tiêu của Đề án

Theo nội dung đề án đã phê duyệt, mục tiêu chung của Đề án nhằm tăng cường quản lý nhà nước và đầu tư nguồn lực, điều kiện cơ sở vật chất cho nghiên cứu, sưu tầm, bảo tồn và phát huy những di sản văn hóa của dân tộc Mường và nền "Văn hóa Hòa Bình" trên địa bàn tỉnh. Thực hiện có hiệu quả công tác tuyên truyền, giáo dục lịch sử, truyền thống văn hóa tốt đẹp của người Mường ở các cấp, các ngành, các tổ chức chính trị - xã hội nâng cao nhận thức để người dân tham gia bảo tồn và phát huy những di sản văn hóa của dân tộc Mường và nền "Văn hóa Hòa Bình" trên địa bàn tỉnh. Đẩy mạnh công tác quảng bá, giới thiệu về giá trị di sản văn hóa dân tộc Mường và nền "Văn hóa Hòa Bình" trong nước và quốc tế.

$D:\Ảnh Chuyên môn VH,TT & DL\Lễ hội Chùa Tiên 2024\427983106_798659068971834_6905764666727775514_n.jpg$

Khôi phục, bảo tồn lễ hội truyền thống tiêu biểu của dân tộc Mường Hòa Bình gắn với xây dựng sản phẩm du lịch độc đáo

Các mục tiêu cụ thể của Đề án bao gồm những nội dung sau: Về di sản văn hóa vật thể: Đầu tư xây dựng khu Bảo tồn không gian văn hóa dân tộc Mường gắn với phát triển du lịch tại huyện Tân Lạc, trong đó bao gồm: Bảo tồn không gian văn hóa dân tộc Mường, khu vực sân khấu trình diễn văn hóa Mường, ẩm thực của người Mường, khu vực tổ chức lễ hội Khai Hạ, khu vực làng người Mường cổ, các điểm du lịch, khu nghỉ dưỡng tại huyện Tân Lạc. Quy hoạch đối với khu vực Bảo tồn không gian văn hóa dân tộc Mường gắn với phát triển du lịch tại huyện Tân Lạc nhằm khai thác tối đa tiềm năng, thế mạnh để phát triển du lịch, dịch vụ, thương mại; Phục chế 20 trống đồng có giá trị tại Bảo tàng tỉnh Hòa Bình để bảo quản và trưng bày giới thiệu về di sản trống đồng của Hòa Bình; Tổ chức nghiên cứu, công bố mẫu kiến trúc nhà sàn cổ (bằng gỗ) và mẫu nhà sàn bằng vật liệu thay thế phù hợp với điều kiện thực tế hiện nay, bảo đảm các nhu cầu sinh hoạt hiện đại, vệ sinh môi trường. Lựa chọn 05 điểm du lịch cộng đồng dân tộc Mường đầu tư hỗ trợ khôi phục nhà sàn Mường truyền thống để bảo tồn không gian văn hóa của người Mường phục vụ khách tham quan du lịch. Nghiên cứu, đề xuất việc xây dựng hồ sơ khoa học trình xếp hạng Di tích Quốc gia đặc biệt danh lam thắng cảnh đối với Quần thể hang động Chùa Tiên xã Phú Nghĩa, huyện Lạc Thủy.

Về di sản văn hóa phi vật thể: Hoàn thiện hồ sơ khoa học di sản văn hóa Mo Mường trình Thủ tướng Chính phủ trình tổ chức UNESCO ghi danh vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp; Kiểm kê, sưu tầm, tư liệu hóa, khôi phục, phát huy di sản văn hóa phi vật thể của dân tộc Mường. Trong đó, lựa chọn lập hồ sơ 05 di sản văn hóa phi vật thể của người Mường đề nghị đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Bảo tồn 05 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia của dân tộc Mường tỉnh Hòa Bình trong danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được bảo tồn, phát huy. Khôi phục, bảo tồn 05 lễ hội truyền thống tiêu biểu của dân tộc Mường Hòa Bình gắn với xây dựng sản phẩm du lịch độc đáo, hấp dẫn…

Về bảo tồn và phát huy nền "Văn hóa Hòa Bình": Tiến hành tu bổ, tôn tạo cảnh quan di tích quốc gia Hang xóm Trại, xã Tân Lập và Mái đá Làng Vành, xã Yên Phú, huyện Lạc Sơn di tích tiêu biểu của "Văn hóa Hòa Bình" tại tỉnh Hòa Bình để xây dựng hồ sơ trình Thủ tướng Chính phủ xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt, tiến tới trình UNESCO đưa vào danh mục di sản văn hóa của nhân loại. Quy hoạch các di tích tiêu biểu của "Văn hóa Hòa Bình" trên địa bàn tỉnh Hòa Bình nhằm khai thác tối đa tiềm năng, thế mạnh để phát triển du lịch, dịch vụ, thương mại; Lập dự án đầu tư tu bổ, tôn tạo cảnh quan di tích Hang xóm Trại, xã Tân Lập và Mái đá Làng Vành, xã Yên Phú, huyện Lạc Sơn phục vụ du khách. Tăng cường công tác quản lý đối với các di tích khảo cổ của nền "Văn hóa Hòa Bình" trên địa bàn tỉnh Hòa Bình. Tiếp tục phối hợp với các cơ quan trung ương, các nhà khoa học trong nước và quốc tế tiến hành thám sát, khai quật và nghiên cứu xác định giá trị đối với các di tích khảo cổ của nền "Văn hóa Hòa Bình" trên địa bàn tỉnh. Tổ chức quảng bá, giới thiệu giá trị các di tích khảo cổ của nền "Văn hóa Hòa Bình" trên hệ thống truyền thông…

Đề án cũng đề ra 05 nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm gồm có: Tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo và quản lý nhà nước; giải pháp về công tác chuyên môn nghiệp vụ; tuyên truyền, quảng bá, giới thiệu về văn hóa dân tộc Mường Hòa Bình và nền "Văn hóa Hòa Bình"; đào tạo, bồi dưỡng nâng cao chất lượng nguồn nhân lực bảo tồn di sản văn hóa dân tộc Mường và nền "Văn hóa Hòa Bình"; nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ để bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa dân tộc Mường và nền "Văn hóa Hòa Bình" gắn với phát triển du lịch.